پرده هوا
پرده هوا چیست و چه کاربردهایی دارد ؟
پرده هوا همانطور که از نامش پیداست با ایجاد یک لایه هوا دو فضا را از یکدیگر جدا می سازد .
نحوه ی عملکرد این دستگاه به این صورت است که با دمیدن هوا به سمت پایین به صورت عایق عمل میکند و از اتلاف انرژی جلوگیری میکند .
محل قرار گیری این دستگاه در بالای درب ورودی به محیط داخلی می باشد.
یکی از ویژگی های منحصر بفرد آن اینست که بدون ایجاد مزاحمت و اشغال فضای مفید و مسدود کردن مسیر ورودی ، دو محیط با دمای متفاوت را از یکدیگر جدا می کند .
پرده هوا به عنوان يكی از دستگاه های تهويه مطبوع در ساختمان ها جهت كاهش پراكندگی جريان هوا از ميان محل های تردد ساختمان و بهتر شدن عملكرد ساير تجهيزات تهويه بكار گرفته می شود.
انتخاب مناسب يك پرده هوا می تواند فاكتور بسيار مناسبی در كاهش مصرف انرژی و بالا بردن عملكرد سيستم های تهويه مطبوع باشد .
بررسی عملکرد دستگاه پرده هوا
به‌طورکلی هوای خروجی از دستگاه پرده هوا به علت داشتن وزن و سرعت زیاد، دارای انرژی بوده به طوری‌که در دهانه ورودی ، یک پرده نامرئی از هوا، مابین دو
فضای داخل و خارج ایجاد می‌گردد.
پرده هوا در حقیقت جریانی از هواست که دو منطقه سرد و گرم را از هم جدا میکند؛
بنابراین استفاده از چنین مکانیسمی در جهت ذخیره‌سازی انرژی صفحه‌ی هوا، هزینه‌های گرم سازی و سردسازی را تا بالای ۸۰ درصد کاهش می‌دهد
درحالی‌که هوای داخل را نگه می‌دارد و آسایش و راحتی برای افراد به وجود می‌آورد.
پردۀ هوا از دو جزء اصلی جهت ایجاد جریان هوا ساخته شده که شامل جزء دمنده و جزء مکنده می‌باشد؛
البته در برخی از طراحی‌ها از این دستگاه نیازی به جزء مکنده نبوده و طراحی پرده فقط با یک جزء دمنده صورت می‌گیرد.
جزء دمنده
همانطور که بیان شد، پردۀ هوا، به‌منظور جداسازی دو فضا از یکدیگر مورداستفاده قرار می‌گیرد؛ که این کار با استفاده از یک دستگاه دمنده امکان‌پذیر می‌شود.
به این شکل که دستگاه دمنده معمولاً در بالای درب نصب شده و زمانی که شروع به کار میکند، جریان هوا را به‌صورت عمودی و به سمت پایین هدایت می‌نماید.
درنتیجه همین جریان هوا، سبب جداسازی فضا در دو طرف در می‌گردد.
جزء مکنده
معمولاً این بخش از دستگاه در پایین دستگاه دمنده نصب‌شده و هوای جریان یافته از دستگاه دمنده را به سمت خود هدایت میکند.
به‌گونه‌ای که جریان هوا با سرعت و تداوم بیشتری بین دو دستگاه دمنده و مکنده برقرار می‌شود.
همچنین به‌طورکلی سه مسیر برای حرکت و تخلیه هوا از طریق دستگاه پرده هوا به محل موردنظر وجود دارد که شامل :
تخلیه هوا به‌صورت افقی از بالا به پائین
تخلیه هوا به‌صورت افقی از پائین به بالا
تخلیه هوا به‌صورت عمودی ازیک جهت به جهت دیگر
اجزای تشکیل دهنده پرده هوا :
ساختار ساده در عین حال بسیار کاربردی متشکل از یک فن با قدرت هوادهی بالا در سقف و یک مکنده در کف
نحوه عملکرد پرده هوا
پرده هوا در مواقعی که لازم است هوای گرم یا سرد به درون محیط نفوذ نکند از کویل گرمایشی همراه با وزش هوای گرم و سرد پر فشار جهت جریان آب سرد و
گرم استفاده می نماید تا مانع اتلاف انرژی شوند.
نکاتی که برای نصب پرده هوا باید رعایت شود :
عدم وجود موانع جهت نصب در بالای پرده هوا
اطمینان از نصب پرده هوا در جای محکم و با استحکام تا پس از نصب و اجرا، دستگاه دچار لرزش نشود
نصب پرده هوا دقیقا بالای درب ورودی و خودداری از نصب آن در فضاهای بالاتر
نصب پرده هوا معمولا بر روی دیوار بالای درب ( در مواردی که قسمت بالای درب شیشه ای باشد معمولا از کلاف فلزی جهت نصب پرده هوا استفاده می گردد )
در فصول گرم سال معمولا سیستم های گرمایشی مانند هیتر یا فن کویل را کنار درب ورودی قرار می دهند تا مکش دستگاه از هوای گرم باشد،
اما می توان پرده هوا را با سیستم گرمایش انتخاب نمود و از کویل گرمایشی در سیستم استفاده کرد.
برای نصب این دستگاه از متخصصین امر استفاده کنید تا دستگاه بدون هیچ‌گونه مشکلی در عملکرد فعال شود.
لازم است در ادامه به مهم‌ترین اصول در نصب پرده هوایی اشاره‌کنیم که شامل :
1 – زاویۀ نصب جزء دمنده و مکنده
رویه نصب دستگاه به این صورت می‌باشد که جزء دمندۀ را به‌صورت عمودی، به شکل کاملاً تراز، در بالای در و باکمی فاصله از آن نصب می‌کنند و
اگر قرار باشد از پرده‌های هوای مجهز به دستگاه مکنده استفاده شود، جزء مکنده نیز باید در کف زمین و موازی با جزء دمنده نصب شود،
طوری که جریان هوا به‌صورت عمودی و بدون زاویه برقرار شود.
اگر قرار به نصب افقی دستگاه باشد نیز، نصب دمنده و مکنده مجدداً به همین صورت مطرح‌شده باید انجام گیرد .
2 – ارتفاع پرده هوا
مکان نصب پرده هوا و قدرت دستگاه دمنده نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
چراکه به‌عنوان‌مثال اگر در یک مکان پر رفت‌وآمد از یک پردۀ هوا در ارتفاع پایین استفاده شود.
در این صورت، نصب دستگاه بیشتر از اینکه مفید واقع شود، سبب آزار افراد خواهد شد .
3 – توجه به اندازۀ توری پرده هوا
در موقع انتخاب و نصب دستگاه پردۀ هوا، لازم است به اندازۀ توری پرده نیز دقت شود.
به‌طورمعمول در فاصلۀ سه تا پنج سانتیمتری از گوشه‌های پرده جریان هوا به شکل کامل برقرار نمی‌شود.
به همین خاطر، در زمان انتخاب دستگاه، اندازۀ عرض در ورودی محاسبه‌شده و طراحی دستگاه با اندازۀ بیشتری صورت می‌گیرد.
به‌گونه‌ای که تمام عرض در را پوشش داده و بتواند عملکرد بهینه‌ای داشته باشد.
4 – قدرت دستگاه دمنده
در زمان انتخاب دستگاه پردۀ هوا لازم است به قدرت دمندۀ دستگاه نیز دقت کنید.
برای مثال نصب یک پرده هوا با قدرت کم، ممکن است کارایی لازم را نداشته باشد به‌علاوه همین‌طور که ارتفاع نصب پرده هوا روی کارایی آن تأثیرگذار است،
قدرت دستگاه نیز اهمیت دارد.
در حقیقت همواره باید یک تناسبی بین ارتفاع نصب پرده و قدرت آن برقرار باشد تا عملکرد دستگاه به‌خوبی برقرار شود.
اگر قرار است پردۀ هوا در ارتفاعی بالا نصب شود، لازم است از دستگاه پرقدرت‌تری کمک گرفته شود و همچنین در صورت نصب در ارتفاع پایین
باید از دستگاهی با قدرت کمتری استفاده نمایید.
5 – نوع پرده هوا
همانطور که در دسته‌بندی انواع پرده هوا اشاره خواهیم کرد در انتخاب و خرید پرده هوا به نوع تجاری و یا صنعتی آن توجه کرده و با توجه به نیاز خود دست به خرید
این نوع از سیستم‌های تهویه هوا بزنید.
6 – نصب تجهیزات اضافه
در برخی از طراحی‌های صورت گرفته برای پرده‌های هوا، امکان نصب تجهیزات اضافه‌ای مثل دستگاه اسپری آب یا کویل های حرارتی نیز وجود دارد که با توجه به نیاز
خود می‌توانید انواع تجهیزات اضافی را بر روی دستگاه نصب نمایید.
نکات استفاده پرده هوا
میزان عملکرد پرده هوا به میزان اختلاف فشار هوای بیرون و داخل محیط بستگی دارد و هرچه میزان فشار کمتر باشد، راندمان پرده هوا بیشتر خواهد بود .
می توان در پرده های هوا از کویل گرمایشی جهت سیستم گرمایشی استفاده نمود.
راندمان بالای پرده هوا به جهت وزش باد به صورت عمودی رو به پایین بوده و به نوع فن سانتریفیوژ نصب شده بر روی آن بستگی دارد زیرا فن بکار رفته در پرده هوا
وظیفه برگشت هوا را بر عهده دارد.
همواره تلاش برای افزایش وزش افقی باد و کاهش مولفه ی عمودی جریان هوا می باشد زیرا افزایش مولفه ی عمودی هوا سبب اختلاط بین دو هوا می گردد و
باعث افزایش راندمان پرده هوا می گردد،
اما در محیط های تجاری و مسکونی کاهش مولفه ی افقی، کمی دشوار می باشد اما در محیط های صنعتی این امکان بیشتر فراهم می باشد.
اهمیت تمیز نگه‌داشتن دستگاه پرده هوا
به‌طورکلی این دستگاه به علت برقراری دائم جریان هوا در محیط نیاز به توجه ای ویژه در امر نگهداری دارد .
بنابراین توصیه می‌شود که برای تمیز نگه‌داشتن دستگاه پرده هوا اهمیت قائل شوید و حداقل یک‌بار در طی سه ماه آن را تمیز نمایید.
همچنین در مواقعی که دستگاه در محیط بیش‌ازحد غبارآلود، پر از خاک یا چرب است، بهتر است که هر دو هفته یک‌بار دستگاه تمیز شود، چراکه :
وجود آلودگی‌هایی که بر روی چرخ‌های دمنده دستگاه انباشته می‌شود می‌توانند عاملی برای نامتوازن شدن آن‌ها شده، محور موتور را از هم ترازی خارج کرده و
باعث سوختن موتور شود .
گردوغبار ایجادشده باعث انباشته شدن هوا در داخل شده و در نتیجه سبب سوختن موتور می‌شود .
. با انباشته شدن گردوغبار بر روی چرخ‌های دمنده، دستگاه شروع به لرزیدن کرده و ایجاد صدا خواهد کرد
مزایای این دستگاه:
بهینه سازی در مصرف انرژی :
هوا یک عایق حرارتی است به همین خاطر در مکان هایی که دارای درب اتوماتیک است و رفت و آمد از آن زیاد صورت می گیرد، می توان برای جلوگیری از هدررفت
گرما از پرده هوا استفاده کرد.
دستگاه های پرده هوا می توانند پرده ای به ضخامت سه تا پنج سانتیمتری در جلوی درب رفت‌وآمد ایجاد کنند که عایق خوبی در برابر نفوذ گرما و یا سرماست .
جلوگیری از نفوذ حشرات :
نفوذ حشرات در آشپزخانه ها و رستوران ها همیشه یک معضل برای بهداشت این مکان هاست. استفاده از پرده هوا می تواند این مشکل را تا حد بالایی حل کند.
جریان هوای ایجاد شده، همانند یک پردۀ ضخیم در برابر حشرات عمل می کند .
جلوگیری از نفوذ گرد و غبار :
در مکان هایی که نیاز به هوای پاک و بدون آلاینده است و بهداشت محیط اهمیت بالایی دارد نیز می توان از پرده هوا بهره برد.
جریان هوای ایجاد شده در جلوی درب های ورود و خروج می تواند یک مانع مناسب برای جلوگیری از ورود ذرات آلاینده و گرد و غبار باشد.
حفاظت از هوای مطبوع داخلی :
دارندگان مکان های عمومی سعی بر آن داشته که با رعایت اصول هوا و دمایی یکنواخت در فضای داخلی ایجاد کنند.
به همین جهت حفظ و نگهداری هوای ایجاد شده از نکات حائز اهمیت به شمار می آید.
با نصب پرده هوا و کاربرد آن ایجاد جریان هوا از خروج هوای ایجاد به فضای داخلی مانع بعمل می آید .
گردش و جریان دائمی هوا :
هوای گرم به دلیل سبکتر بودن در بالا و نزدیک به سقف رفته و هوای سرد در ارتفاع کمتر تجمع دارد.
با نصب پرده هوا، هوا دائم در حال چرخش بوده و از راکد شدن آن جلوگیری می شود.
بنابراین هوایی یکنواخت و مطبوع در فضا ایجاد می شود و در بسیاری از هزینه های تولید گرمایش صرفه جویی به عمل می آید .
انواع پرده هوا :
پرده هوا تجاری – اداری :
در طراحی و ساخت این مدل به زیبایی و شکل طراحی اهمیت بیشتری داده می شود.
همچنین در این حالت دستگاه باید فضای کمتری را اشغال کرده و میزان مصرف برقش نیز کمتر باشد.
در برخی از مدل های تجاری-اداری می توان دستگاه پرده هوا را به کویل های حرارتی نیز تجهیز کرد که برای فصل های سرد سال قابل استفاده باشند.
پرده هوا صنعتی :
طراحی پرده هواهای صنعتی معمولاً به صورت اختصاصی انجام می گیرد.
اندازه با توجه به محل نصب تعیین شده و قدرت فشار باد نیز در زمان طراحی قابل تنظیم است.
به خاطر بزرگ بودن این مدل پرده ها و قدرت بالای آن ها، مصرف انرژی نیز بیشتر از پرده هواهای تجاری-اداری می باشد .
نکته قابل توجه در ارتباط با پرده هوا صنعتی این است که عموما به صورت توکار ارائه می شوند .
پرده هوای گرمایشی:
جالب است بدانید که یک پرده هوایی می‌تواند مجهز به سیستم‌های گرمایش با کویل های آب گرم، بخار و الکتریکی باشند؛ که معمولاً به این نوع از دستگاه‌ها پرده
هوای گرمایشی میگویند.
در استفاده از این نوع دستگاه‌ها باید در نظر داشته باشید که نباید از این دستگاه‌ها انتظار گرمایش برای فضاهای داخلی و سالن‌ها را داشت،
اما به‌طورکلی پرده هوای گرمایشی قابلیت ایجاد اختلاف حرارت در حدود 15 درجه سانتی‌گراد را دارند.
شایان به ذکر است که پرده هوا می تواند در انواع زیر نیز ارائه گردد :
پرده هوا سرمایشی
پرده هوا سرمایشی- گرمایشی
مکان های نصب پرده هوا :
مکان های پرتردد و شلوغ مانند :
کارخانه جات مواد غذایی و تولید کننده فراورده های لبنی، پروتئینی، داروئی
فروشگاههای زنجیره ای، فروشگاههای مواد غذایی، مراکز خرید
سردخانه ها و مکان های نگهداری مواد، گرمخانه ها
رستوران ها، آشپزخانه های بزرگ، کترینگ ها
ساختمان های اداری، بانک ها، موزه ها
لابی هتل ها، فرودگاه ها
بیمارستان ها
یخچال پرده هوا :
یکی دیگر از کاربرد های پرده هوا در سردخانه ها می باشد زیرا لازم است تا هوای بیرون به جهت باز و بسته شدن درب سردخانه برای تخلیه بار یا ورود و خروج
افراد به محیط سردخانه وارد نشود.
به همین دلیل از پرده هوا در ورودی سرد خانه ها استفاده می گردد. اما جهت نصب آن لازم است به نکات زیر توجه فرمایید :
پرده هوا در سرد خانه های زیر صفر، بهتر است در بیرون سرد خانه نصب شود زیرا ممکن است پروانه های دستگاه دچار یخ زدگی شوند اما در سرد خانه های بالای
صفر می توان دستگاه را در درون سرد خانه نصب نمود .
نصب پرده هوا در ورودی سرد خانه سبب کاهش اتلاف انرژی و افزایش کیفیت کالای درون سرد خانه می شود .
بهتر است در سرد خانه از پرده هوا اتوماتیک و سنسور دار استفاده نمود تا با باز و بسته شدن درب سردخانه، دستگاه روشن گردد.
نصب پرده های هوا با سرعت بالا به دلیل اتلاف حرارت در اثر برخورد باد برگشتی با زمین توصیه نمی گردد و بهتر است از دستگاه هایی با سرعت پایین تر استفاده شود.
از پرده هوا در یخچال های بالای صفر، مراکز تجاری بزرگ و مال ها نیز استفاده می گردد
نکات مهم هنگام خرید پرده هوا :
توجه به میزان دما، باد، رطوبت و آلودگی فضای بیرون
) توجه به نوع درب ورودی ( نوع اتومات یا دستی و ابعاد آن
توجه به نوع برق تک فاز یا سه فاز که در تعیین نوع پرده هوا موثر می باشد
پرده های هوا در طول های مختلفی از جمله 60 الی 210 سانتی متری تولید می شوند، که با توجه به محل مورد نظر طول دستگاه تعیین گردد
دقت داشته باشید که انتخاب پرده هوا، به شکل مناسبی صورت بگیرد، چراکه با یک انتخاب درست و باکیفیت می‌تواند در کاهش میزان مصرف انرژی دستگاه‌های
تهویه بسیار موفق عمل کند.
تناسب بین کاربرد و هدف استفاده از پرده هوا :
برای مثال نصب یک دستگاه با قدرت دمندگی پایین، ممکن است نتواند جلوی نفوذ جریان هوای سرد را به‌خوبی بگیرد و یا نصب یک دستگاه تجاری و اداری با
دمندگی بالا در ارتفاع کم، موجبات آزار افراد را فراهم کند؛ بنابراین برای اینکه بهترین نتیجه را از نصب این دستگاه بگیرید، بهتر است در زمان انتخاب دستگاه، مدلی
را انتخاب کنید که تمام عرض درب را پوشش دهد.
برخی از مدل‌های موجود دارای کویل های حرارتی یا اسپری آب می‌باشند بنابراین با توجه به نیاز خود در هنگام انتخاب به این مورد نیز دقت داشته باشید.
اما در کنار این عوامل، عوامل تعیین‌کننده دیگری هم وجود دارد که باید هنگام خرید موردتوجه قرار گیرد که برخی از این عامل عبارت‌اند از:
بررسی تعداد و موقعیت درهای ورودی
نوع درب ورودی (دستی، اتوماتیک، یا گردان )
تعداد طبقات ساختمان و شیوه ارتباط بین طبقات (پله، پله‌برقی و یا آسانسور )
نوع و میزان قدرت برق ساختمان
ارتفاع از بالای درب تا کف زمین
عرض درهای ورودی
میزان دما و رطوبت در محیط بیرونی ساختمان
نوع کسب‌وکار، وسایل و سبک چیدمان فضای داخلی